ATATÜRK’E LAYIK OLABİLMEK!

10.11.2025 00:00

Muharrem DEĞİRMEN /GÖZLEM
muharremdegirmen @ gmail.com

Atatürk'e layık olabilmek, yalnızca onun adını saygıyla anmak değil, onun temsil ettiği ahlaki, entelektüel ve üretken çizgiyi sürdürebilmektir. "Atatürkçüyüm" demek bir aidiyet beyanı değil, bir yaşam biçimi; bir düşünce disiplini ve vicdani duruştur. Çünkü Atatürk, bir dönemin değil, bir düşünme biçiminin adıdır. O düşünme biçimi, dogmadan değil akıldan, hamasetten değil çalışmadan, şikâyetten değil üretimden beslenir. Gerçek Atatürkçülük, duygusal bir slogan değil, akılla yoğrulmuş bir emek meselesidir.

Mustafa Kemal Atatürk, milletine yalnızca bir bağımsızlık mücadelesi değil, bir üretim ideolojisi de miras bırakmıştır. O, savaş meydanlarının tozu kurumadan eğitimi, bilimi, sanayiyi ve tarımı öncelemiştir. Çünkü biliyordu ki bir milletin bağımsızlığı, toprağını korumakla değil, o toprakta üretebilmekle mümkündür. Cumhuriyet'in ilk on yılı bu anlayışın en somut örnekleriyle doludur. 1925'te kurulan Şeker Fabrikaları, 1933'te başlatılan Birinci Sanayi Planı, Sümerbank, Etibank, Köy Enstitüleri, Ziraat Mektepleri ve Halk Evleri…

Bunların her biri yalnızca ekonomik değil, kültürel bir kalkınmanın simgesiydi.

Atatürk, Türk milletine "emekle yükselmenin" bir ulusal kimlik meselesi olduğunu öğretmiştir. "Vatanını en çok seven, görevini en iyi yapandır" derken, bu ülkenin her ferdine bir ölçü bırakmıştır. O ölçü, günümüzde ne yazık ki unutulmaya yüz tutmuş bir değerler sistemini temsil eder. Bugün çok konuşan ama az üreten, çok eleştiren ama az çalışan, çok iddia eden ama az sorumluluk alan bir toplum haline gelmişsek, Atatürk'ün öğrettiği o çalışma ahlakından uzaklaştığımız içindir.

Bir dönem bir öğretmen, yurt köşelerinde mum ışığında ders anlatırken; bir ziraat teknisyeni, sırtında haritalarla Anadolu'yu karış karış gezerken; bir mühendis, atölyelerde gece gündüz çalışırken vatanını seviyordu. Çünkü onlar biliyordu ki vatan sevgisi, kuru söylevlerle değil, alın teriyle ölçülür. Bugünse bu inanç yerini çoğu zaman konfor arayışına, kolaycılığa ve günübirlik hesaplara bırakmıştır. Oysa Atatürk'ün hedeflediği toplum, hiçbir işi "idare eder" anlayışıyla yapmayan, her işin hakkını veren bir toplumdu.

Atatürk'ün Türk ordusuna biçtiği kimlik, bu disiplinin en görkemli yansımasıdır. Türk ordusu, sadece savaşta cesur değil, barışta da üretken olmalıydı. Cumhuriyet'in ilk yıllarında ordu, köprüler, yollar, barajlar inşa etti; sağlık seferberliklerinde görev aldı; halkın içinde, halkla birlikte yaşadı. Çünkü Atatürk için asker, yalnızca sınır bekçisi değil, milletin karakterinin simgesiydi. Disiplin, dürüstlük ve üretkenlik ordudan topluma yayılmalıydı.

Bugün "Atatürkçülük" kelimesi, kimi çevrelerde törensel bir kavrama indirgenmiş durumda. Resmî törenlerde birkaç güzel cümleyle anılıyor, fakat o sözlerin gereği gündelik yaşamda unutuluyor. Oysa Atatürk'ün bizden beklediği; yalnızca onun adını anmak değil, onun gibi düşünmek, onun gibi üretmek, onun gibi dirayetle çalışmaktır. Cumhuriyet'in ilk öğretmenleri, "fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür" nesiller yetiştirmek için her zorluğu göze alırken, bugün aynı ruhu yeniden kuşanmak zorundayız.

Atatürk'ün gösterdiği çağdaş uygarlık yolu, sanayileşmeden eğitime, teknolojiden tarıma kadar her alanda hâlâ geçerliliğini koruyor. Ancak günümüz dünyasında bu yolu terk edip kolay zenginliklerin, yapay başarıların peşine düşersek, onun en büyük mirası olan "ulusal onur"u kaybederiz. Bugün bir bilim insanı laboratuvarda, bir mühendis projede, bir çiftçi tarlasında, bir gazeteci hakikatin izinde görevini en iyi yapıyorsa, işte orada Atatürk'ün ruhu yaşar.

Atatürk'ün mirası yalnızca bir Cumhuriyet değil, bir vicdan düzenidir. Bu düzen, çalışkanlığı kutsal, tembelliği ayıp sayar. Çünkü o biliyordu ki bir milletin geleceği ne kadar yüksek sesle övündüğünde değil, ne kadar sessizce ürettiğinde gizlidir. Bugün Türkiye'nin yeniden Atatürk'ün izine girmesi, o eski çalışma disiplinini, o sorumluluk duygusunu, o vicdanlı yurttaş modelini yeniden hatırlamasıyla mümkündür.

Atatürk'e layık olmak, onun mirasını korumak değil, onu her gün yeniden üretmektir. Bir ülke için en büyük sevgi, ona faydalı olmaktır. Atatürk'ün sözleriyle bitirelim: "Dinlenmemek üzere yola çıkanlar, asla yorulmazlar." Türkiye yorulmamalıdır. Çünkü bu vatan, sözle değil, emekle sevilir.

Muharrem DEĞİRMEN /GÖZLEM / diğer yazıları

Yorumlar

Yorum bulunmuyor.