Üçüncü Göz Gazetesi: Orhangazi’nin gölü kendine küsmüşken

Muharrem DEĞİRMEN /GÖZLEM
muharremdegirmen @ gmail.com

İznik Gölü'nün yarısından fazlası Orhangazi sınırlarının içinde. Ama gel gör ki gölün bereketi, güzelliği, sporu ve turizmi Orhangazi'ye bir türlü yansımadı. Yıllardır yapılan küçük dokunuşlar var, evet, ama büyük resmi tamamlayan, gölü kentin kimliğiyle bütünleştiren bir vizyon olmadı. Bu yüzden göl bize küsmüş gibi duruyor.

Orhangazi kıyısında insanlar akşamüstü sahile iniyor, çayını içiyor, yürüyüşünü yapıyor. Ama hepsi bu kadar. Spor yok, gölün ortasında süzülen yelkenler yok, kano yok, uluslararası bir yarış yok. Oysa gölün rüzgârı, parkurları, manzarası dünya çapında sporcuları bile çekmeye yeter. Ama biz hâlâ seyirciyiz. İznik tarafında etkinlikler yapılırken Orhangazi tarafında hep "yapılacak, olacak, düşünüyoruz" cümleleri duyuyoruz.

Turizm deseniz aynı. Göl kıyısında birkaç kafe, biraz peyzaj, birkaç yürüyüş yolu. Peki, gölün ruhunu anlatan bir festival var mı? Sporcuları, turistleri, tarih meraklılarını çekecek bir planlama var mı? Yok. İznik Ultra koşusu yıllardır yapılıyor, on binlerce sporcuyu göl çevresine topluyor. Parkurların önemli kısmı Orhangazi'den geçiyor ama şehir o hareketliliği, o enerjiyi bir türlü sahiplenemiyor. Yöneticiler "bizim payımız da var" diyor ama şehre yansıyan bir fayda yok.

İşin en acı tarafı göl her geçen yıl biraz daha çekiliyor. Sular azalıyor, kıyıdaki sazlıklar kuruyor. İki ayda neredeyse yarım metre su kayboluyor. Bu sadece gölün değil, bizim geleceğimizin de alarm zili. Sulama plansız, su kullanımı kontrolsüz, derelerden gelen atıklar önlenemiyor. Yani biz gölü koruyamıyoruz ama turizm ve sporda da kullanamıyoruz.

Bir de işin tarihi boyutu var. Gölün çekilmesiyle sahilde eski dönemlere ait taşlar, sütunlar çıkmaya başladı. Eğer doğru değerlendirilse, bu bulgular Orhangazi'ye büyük bir kültür turizmi kapısı aralayabilir. Ama bizde öyle bir refleks yok. Ne bilim insanlarını çağırıp inceleme yaptırıyoruz ne de bu fırsatı turizmle buluşturabiliyoruz.

Orhangazi'nin yapması gereken belli. Gölü merkezine alan bir su sporları merkezi kurulmalı. Yelken, kano, kürek, yüzme, triatlon gibi etkinlikler için altyapı hazırlanmalı. İznik'le ortak bir "Göl Kupası" düzenlenmeli. İznik Ultra gibi etkinliklerde Orhangazi'nin de payı büyütülmeli, şehre ekonomik katkı sağlanmalı. En önemlisi de gölü koruyacak çevre politikalarıyla suyun geleceği garanti altına alınmalı.

Bugün gölün kıyısında yürüyen çocuklarımız yarın "Bu göl neden bizim değil?" diye soracak. O zaman ne cevap vereceğiz? "Biz sahip çıkamadık" mı diyeceğiz? Bu ihmalin bedelini gelecek kuşaklar ödeyecek. O yüzden artık geç kalmadan harekete geçmek, gölü şehre kazandırmak şart. Çünkü göl sadece su değil, kimliktir, ekmektir, gelecektir.

İznik Gölü ya Orhangazi'yi büyütecek ya da Orhangazi gölün gölgesinde küçülmeye devam edecek. Tercih bizim.

Orhangazi'nin Trafik Çıkmazı ve Çözüm Yolları

Orhangazi, her geçen gün büyüyen nüfusu ve artan araç sayısıyla artık ciddi bir trafik yükü altında. İlçenin kalbi olan ana caddelerde çift sıra parklar, servis araçlarının şehir içinden geçişi ve düzensiz yönlendirmeler, günlük hayatı zorlaştırıyor. Peki bu sorun nasıl çözülebilir?

Öncelikle yapılması gereken, küçük dokunuşlarla büyük rahatlama sağlayacak uygulamalardır. Tek yönlü cadde düzenlemeleri, orta refüjlerin yerleştirilmesi ve hatalı parkların sıkı denetimi kısa vadede trafiği gözle görülür şekilde rahatlatacaktır.

Orhangazi'nin en büyük eksiklerinden biri otopark. 80 bin nüfuslu bir ilçede araçların yol kenarına yığılması trafik sıkışıklığını artırıyor. Kapalı otopark projeleri ve yeni otopark alanları acilen hayata geçirilmelidir.

Servis araçlarının şehir içinden değil, ana yollardan fabrikalara ulaşması sağlanmalı. Aynı şekilde ambulanslar için de alternatif güzergahlar belirlenerek acil durumların önüne geçilmelidir.

Yeni terminal projesi gibi büyük yatırımlar ise yeniden gözden geçirilmelidir. Eğer trafik yükünü artıracaksa, revize edilmesi şarttır. Bunun yanında, kavşaklarda belirli saatlerde U dönüşü yapılabilecek düzenlemeler de pratik bir çözüm olabilir.

Orhangazi'nin trafik meselesi, günü kurtaracak pansumanlarla değil, bilimsel planlamayla çözülmelidir. Hem kısa vadeli önlemler hem de uzun vadeli yatırımlar birlikte yürütülürse, bu güzel ilçenin yolları yeniden nefes alacaktır.

GELECEK DE BİR GÜN

Amerikalı siyaset bilimci John schaar, gelecekle ilgili şu tanımı yapıyor:

-Gelecek, gideceğimiz bir yer değil, yarattığımız bir yer.

Hepimizin gelecek hayalleri var ve bu hayaller farklı! Geleceğimiz kaçınılmazdır ancak onun nasıl şekillendireceğimiz bizim kendi ellerimizde…

John schaar, şöyle devam ediyor:

-Yollar bulunamaz, yapılır ve bunları yapma faaliyeti hem yapıcıyı hem de varış noktasını değiştirir.

NASIL YOK EDERSİN!

GerogeOrwell'in ünlü 1984 kitabında şu cümlelere yer veriliyor:

-Yok etmek sadece zorbaların ve cahillerin işidir. Bir insan zekâsıyla yenemeyeceğini anladığı anda ya şiddete başvurur ya paranın gücüne. Birisi sizinle aynı fikirde değil diye onu yok edemezsiniz. Medeni ve erdem sahibi insanlar böyle yapmaz.

ACI KAHVE!

Kahvenin içindeki parçaçıklar kaynama noktasına gelince patlar. Yüksek ateşte kaynama noktasına hızlıca getirilirse acı bir tat oluşur…

"Bir acı kahveni içerim" sözü de buradan gelir. Çabuk pişirirsin, ziyaretimi kısa tutacağım demektir.

SİYASETTE YALAN!

Hannah Arendt, Amerikalı tarihçi…

"Siyasette yalan" kitabında şu tespiti yapıyor:

-Bir ülkede sürekli yalanlar söylenmesinin vahim sonucu herkesin o yalanlara inanmaya başlaması değil, artık kimsenin hiçbir şeye inanmadığı bir iklim oluşmasıdır. Bu iklimde de istediğiniz her şeyi yapabilirsiniz.

Dünyanın tamamı sanırım şu sıralar bu iklimin içinde yaşıyor.

SU TASARRUFUNA BİR DE BÖYLE BAKIN

Temiz suya ulaşmak her geçen gün zorlaşıyor. Su tasarrufu konusunda da ne yazık ki pek başarılı değiliz…

Tuvaletin örneği Japonya'dan…

Japon tuvaletlerinin üstünde genellikle bir lavabo bulunur! Böylece ellerinizi yıkadığınız su sifonda birikiyor. Ellerinizi yıkadığınız suyu böylelikle tekrar kullanabiliyorsunuz…

Bu tür basit uygulamalarla bir yılda milyonlarca litre su tasarrufu sağlanabiliyor…

Yapı uygulamalarında bu tür basit uygulamalar zorunlu hale getirilebilir.

TALAT PAŞA'DAN GERİYE MUSTAFA KEMAL PAŞA KALDI

Anadolu'da Türklüğün kuvvetinden gayrı bir şey istememiştir… Hatırlayın "Suyu Arayan Adam"ı… O fukara, aç biilaç, cılızlaşmış Anadolu Türklüğünü… Eğer İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin tüm planlarında "Türklük" vurgusu ile çalışma gayreti öne alınmışsa Talat Paşa'nın ismi ilk sırayı paşa paşa hak eder. Akabinde Talat, Cumhuriyet fikrine Başbuğ Mustafa Kemal kadar yakın durmuştur. İttihatçı öncü kadro arasında onun kadar Mustafa Kemal'i kollayan isim de bulamazsınız. Enver Paşa'yı hâl edeceği düşüncesiyle Gazi'ye bilenenlere karşı verdiği cevap nasıl unutulur? "Bu devletin tarihinde bir Anafartalar daha olur, bir Mustafa Kemal lazım olur; ararız, bulamayız".

Muharrem DEĞİRMEN /GÖZLEM / diğer yazıları