Bağımsızlık Bir Kimliktir

10.09.2025 00:00

Bir şehrin hafızasında bazı günler vardır ki, takvimlerdeki herhangi bir tarihten öteye geçer. O gün, yalnızca geçmişi hatırlatmaz; aynı zamanda geleceğe de ışık tutar. Orhangazi için bu günün adı 10 Eylüldür. Çünkü 10 Eylül, yalnızca bir kurtuluş tarihi değil, aynı zamanda bağımsızlık bilincinin ete kemiğe büründüğü, kimliğin yeniden inşa edildiği gündür.

Milli Mücadele yıllarında Orhangazi, işgalin acısını iliklerine kadar hissetti. Köyler ateşe verildi, bağlar zeytinlikler tahrip edildi, kadınlar ve çocuklar zulme uğradı. İnsanların yüreğine korku salmak isteyen işgalciler, bu topraklarda direnişi kırabileceklerini sandılar. Ancak yanıldılar. Çünkü Orhangazi'nin damarlarında, Orhan Gazi'den beri süregelen bir özgürlük ve adalet ruhu vardı. Bu ruhu ne işgalciler söndürebildi, ne de yıkımın karanlığı gölgeleyebildi.

Orhangazi'nin kurtuluş destanında yalnızca cephelerdeki büyük komutanlar değil, aynı zamanda yerel kahramanlar da vardır. Refik Atay, köy köy dolaşarak direnişi örgütleyen, halkı bilinçlendiren ve bağımsızlık fikrini canlı tutan bir öncüydü. Derviş Tarakçıoğlu, hem yiğitliği hem de kararlılığı ile işgalcilere karşı direnişin ön saflarında yer aldı. Onlar, halkın umudunu diri tutarak, bağımsızlığın yalnızca silahla değil, inanç ve azimle de kazanılabileceğini gösterdiler.

Kurtuluş mücadelesinde adı destanlaşan komutanlardan biri de Deli Halit Paşadır. Onun cesareti ve ileri görüşlülüğü, yalnızca Orhangazi'de değil, tüm cephelerde efsaneleşmişti. Deli Halit Paşa, korkusuzluğu ile bilinen, en zor anlarda dahi askerine moral aşılayan bir liderdi. Orhangazi'nin kurtuluşunda da onun adı, direnişin simgelerinden biri oldu. Cesareti, Orhangazililerin hafızasında daima yaşayacak bir miras bıraktı.

Tüm bu mücadelenin üstünde ise Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliği yükseliyordu. Atatürk'ün "Ya istiklal ya ölüm" şiarı, yalnızca Ankara'da, Sakarya'da, Dumlupınar'da değil; Orhangazi'nin bağrında da karşılık buldu. Çünkü Orhangazililer, Atatürk'ün hayalini kurduğu bağımsız Türkiye Cumhuriyeti'nin en ön safında yer almış, kendi şehirlerinin kurtuluşunu aynı zamanda milletin kurtuluşunun bir parçası olarak görmüşlerdi. 10 Eylül'de Orhangazi yalnızca özgürlüğüne kavuşmadı; Atatürk'ün liderliğinde kurulacak Cumhuriyet'in ilk nefeslerinden birini aldı.

10 Eylül sabahı dalgalanan ay yıldızlı bayrak, sadece bir işgalin son bulduğunu değil; aynı zamanda yeni bir kimliğin doğduğunu ilan etti. O gün Cumhuriyet Meydanı'nda yükselen bayrak, Gedelek'in şehitlerinin, Dutluca'nın kahramanlarının, Fındıklı'nın yiğitlerinin kanıyla sulanmış bir onurdu. Orhangazi için bağımsızlık, yalnızca siyasi bir kazanım değil; bir kimlik, bir ruh, bir var oluştu.

10 Eylül, bugünün Orhangazililerine bir görev yüklemektedir. Bu görev, bağımsızlığın yalnızca geçmişte kalmış bir zafer olmadığını bilmek ve bu ruhu yarınlara taşımaktır. Refik Atay'ın cesareti, Derviş Tarakçıoğlu'nun kararlılığı, Deli Halit Paşa'nın yiğitliği ve Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliği; her Orhangazili gencin hafızasında diri tutulması gereken değerlerdir. Çünkü bağımsızlık, yalnızca bir neslin kazandığı bir armağan değil, her neslin koruması gereken bir emanettir.

Orhangazi'nin gençlerine düşen, 10 Eylül'ün ruhunu yalnızca yıldönümlerinde hatırlamak değil; her gün yaşatmaktır. Bu şehir, bağımsızlık uğruna verilen mücadelenin en çarpıcı örneklerinden biridir. O yüzden 10 Eylül, yalnızca geçmişi anmak değil; geleceğe yol göstermektir. Atatürk'ün bize emanet ettiği Cumhuriyet'i yaşatmanın en güçlü yolu, bu bilinçle hareket etmektir.

Bugün Cumhuriyet Meydanı'nda dalgalanan bayrak, yalnızca bir bez parçası değildir. O, Refik Atay'ın mücadelesinin, Derviş Tarakçıoğlu'nun inancının, Deli Halit Paşa'nın yiğitliğinin ve Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinin sembolüdür. 10 Eylül, Orhangazi için bir kurtuluş değil, bir yeniden doğuştur. O günün ruhunu yaşatmak, bu şehrin evlatlarının en büyük görevidir.

Çünkü 10 Eylül, Orhangazi'nin kimliğidir, ruhudur, var oluş mührüdür.